ใครที่เคยมีประสบการณ์สร้างบ้านหรือปรับปรุงบ้าน คงรู้ซึ้งกันดีว่ามันน่าปวดหัวสักแค่ไหน ปัญหาหนึ่งที่สร้างความหนักใจให้กับเจ้าของบ้าน (โดยเฉพาะคนที่ไม่มีความรู้เกี่ยวกับด้านนี้เลย) ก็คือ ถูกผู้รับเหมาบางคนที่นิสัยไม่ดีโกงเอา บ้านและสวน มีข้อสังเกตให้คุณ ๆ ที่กำลังจะสร้างบ้านหรือซ่อมบ้านได้ดูกันไว้ว่า มีขั้นตอนไหนบ้างที่ผู้รับเหมามักจะชอบหมกเม็ด เพื่อที่เราจะได้รู้ทันและตรวจสอบการทำงานได้ถูก ป้องกันปัญหาที่อาจตามมาในอนาคต
ตรวจสอบสัญญาว่าส่อเจตนาทุจริตหรือไม่
เริ่มจากงานเอกสารสัญญาที่ส่อเจตนาทุจริต อาทิ แผนการเบิกเงินในแต่ละงวดมีจำนวนสูงกว่าปริมาณงานที่ทำจริงอยู่มาก เพราะเมื่อผู้รับเหมาที่เจตนาไม่ดีเหล่านี้สบโอกาสเบิกเงินได้จนเป็นที่พอใจ แล้ว ก็มักจะละทิ้งงานไปเฉย ๆ ดังนั้นเจ้าของบ้านควรตรวจสอบสัดส่วนของเงินแต่ละงวดในเอกสารสัญญาให้ถี่ ถ้วนด้วย
เอาเศษวัสดุมาถมที่
สำหรับงานก่อสร้างบนที่ดินว่างเปล่า
หลาย ๆ แปลงมักเริ่มด้วยการถมดิน ดินที่เหมาะกับงานถมต้องเป็นดินเหนียวซึ่งจะถมในชั้นแรก ตามด้วยการถมหน้าดินในระดับ 1-2 เมตร เพื่อให้ปลูกต้นไม้หรือหญ้าได้ ในขั้นตอนนี้ผู้รับเหมาที่ชอบซิกแซ็กมักจะหาเศษวัสดุอิฐหักและขี้ปูนมาถม เป็นชั้นแรกแทนดินเหนียว ผลที่ตามมาคือการทรุดตัวของผิวดินและสิ่งก่อสร้างที่วางบนดิน เช่น พื้นโรงรถ ภายหลังเมื่ออยู่อาศัยไปได้ประมาณ 1 ปี
ฐานรากไม่ได้มาตรฐาน
สิ่งสำคัญอันดับแรก ๆ ของการก่อสร้างคือ การตอกเสาเข็ม เพราะเป็นส่วนของฐานรากที่หยั่งลึกลงไปในดิน หากเกิดความผิดพลาดขึ้นก็ยากที่จะสืบค้นและซ่อมแซม ดังนั้นขณะที่ตอกเสาเข็มจึงจำเป็นต้องมีโฟร์แมนควบคุมงาน และทำบันทึกผลการตอกเสาเข็มด้วยข้อมูลจริง ผู้รับเหมาที่ละเลยขั้นตอนนี้แล้วเกิดความผิดพลาดขึ้นจะส่งผลต่อการทรุดตัว ของอาคารในระยะยาวอย่างแน่นอนก่อผนังโดยไม่มีทับหลัง
สำหรับงานก่ออิฐที่ดี นอกจากต้องใช้วัสดุที่ถูกต้องตามรายการวัสดุก่อสร้างแล้ว วิธีการก่อสร้างก็สำคัญไม่แพ้กัน มาตรฐานการก่อผนังอิฐจะต้องมีเสาเข็มและทับหลังในจุดสำคัญ เช่น รัดรอบวงกบประตูหน้าต่าง หัวมุมผนังที่หักฉาก ยอดผนังตลอดแนวที่ก่อขึ้นไปโดยไม่มีคานประคองรับไว้ด้านบน หากผู้รับเหมาไม่ทำให้ถูกต้องจะทำให้การรับแรงของผนังลดน้อยลง รวมถึงวงกบประตูหน้าต่างก็จะขาดจุดยึดกับผนัง ทำให้เกิดการโยกคลอนได้ง่าย
ใช้เสาเข็มสั้นเกินไป
งานก่อสร้างชนิดต่อเติมอาคารที่เจ้าของบ้านคิดราคาถูก ๆ ไว้ก่อน ก็อาจจะเจอผู้รับเหมาประเภทฉาบฉวย ซึ่งใช้วิธีการก่อสร้างแบบผิด ๆ เช่น การสร้างส่วนต่อเติมเข้าไปเชื่อมติดกับอาคารเดิมด้วยเสาเข็มสั้น เมื่อเกิดการทรุดตัวที่แตกต่างกันระหว่างอาคารเดิมกับส่วนที่ต่อเติมในภาย หลัง โครงสร้างเก่าและโครงสร้างใหม่ก็จะเกิดการแยกตัว การทรุดตัวก็เป็นอีกเรื่องที่หลีกเลี่ยงได้ยาก โดยเฉพาะในเขตกรุงเทพมหานคร แต่ถ้าสร้างให้ถูกวิธีก็สามารถลดความรุนแรง หรือเมื่อทรุดแล้วไม่ทำให้บ้านเสียหายมาก ซึ่งวิศวกรจะเป็นผู้คำนวณความยาวและจำนวนของเสาเข็มที่ควรใช้ ขณะที่สถาปนิกจะออกแบบจุดเชื่อมต่อที่ไม่ติดตาย เคลื่อนตัวได้เล็กน้อย และกันน้ำได้
ใช้เหล็กไม่ได้คุณภาพ
ในงานโครงสร้างเหล็กก็เช่นกัน ผู้รับเหมาที่มีเจตนาไม่ดีมักหาช่องทางในการลดต้นทุนด้วยการลดคุณภาพของ เหล็ก เช่น เหล็กเส้นก็เลือกเหล็กไม่เต็มขนาด เหล็กกล่องสี่เหลี่ยมก็เลือกใช้ชนิดบางแทนชนิดหนา การหักลดค่าใช้จ่ายเช่นนี้จะส่งผลถึงคุณภาพในการรับน้ำหนักด้วยอย่างแน่นอน ซึ่งเราอาจมองไม่ออก เจ้าของบ้านจึงควรให้มืออาชีพเข้ามาควบคุมดูแลการเลือกใช้วัสดุอย่างใกล้ชิด การว่าจ้างสถาปนิก ผู้ออกแบบ หรือที่ปรึกษาที่ไว้ใจได้มาคุมงานก่อสร้างจึงเป็นเรื่องที่ควรทำและคุ้มค่า มาก ๆ
ที่ควรจะเอียงก็ไม่เอียง
พื้นที่รับน้ำต่าง ๆ ตั้งแต่พื้นห้องน้ำ ทางเดินภายนอกบ้าน ดาดฟ้า จะต้องทำให้มีความลาดเอียงไปสู่จุดระบายน้ำ โดยมิให้เกิดแอ่งน้ำขัง ซึ่งอาจทำให้ผู้ใช้ลื่นล้มได้ นอกจากนี้ยังเป็นต้นเหตุสำคัญของปัญหารั่วซึมบนดาดฟ้า ผู้รับเหมาที่ดีจะต้องทดสอบด้วยการราดน้ำ แล้วปรับแก้ ความลาดเอียงในจุดที่น้ำขังตัว
สารพัดเกี่ยวกับท่อ
งานประปาที่ผู้รับเหมานิยมหมกเม็ดไว้ เช่น การใช้ท่อพีวีซีที่ไม่แข็งแรงพอ การเดินท่อลอดใต้ถนนที่อาจทรุดตัว แล้วทำให้ท่อเสียหาย หรือการต่อท่อแบบไม่ได้มาตรฐาน ซึ่งจะได้ข้อต่อที่ไม่แข็งแรงและรั่วซึมในจุดที่มองไม่เห็นและที่แย่กว่า นั้นคือ หลีกเลี่ยงไม่ทำการทดสอบ แรงดันท่อน้ำก่อนส่งงาน เมื่อเกิดการรั่วซึมก็ยากที่จะหาจุดรั่วซึมเหล่านั้น เจ้าของบ้านต้องเสียเวลาทุบ รื้อ เจาะ ขุดเป็นพื้นที่กว้าง
ตบตาด้วยถังสี
ผู้รับเหมาบางรายหลีกเลี่ยงไม่ใช้ยี่ห้อสีทาผนังตามที่ผู้ออกแบบระบุ แต่ตบตาด้วยการเลือกใช้ถังสีของยี่ห้อนั้น ๆ มาเป็นภาชนะใส่สี แต่ตัวผลิตภัณฑ์สีเป็นของยี่ห้ออื่นที่มีคุณภาพและราคาต่ำกว่า จุดนี้ขอให้เจ้าของหมั่นตรวจสอบด้วยการให้ผู้รับเหมาเปิดถังสีใหม่เมื่อ เริ่มทาสี เพราะฝาถังสีจะมีแหวนรัดรอบ ซึ่งทำปลอมได้ยาก
รองพื้นแบบผ่าน ๆ
สำหรับงานสี เช่น สีรองพื้นกันสนิมที่ใช้ทาโครงสร้างเหล็กหลังคา หากกำหนดให้ทาสองรอบ ผู้รับเหมาที่มักง่ายก็อาจทารอบเดียวแล้วส่งงานเลย เพราะยากที่จะดูออกว่าทำงานครบจริงหรือเปล่า ดังนั้นกรณีนี้ให้เลือกใช้สีรองพื้นที่มีสีแตกต่างกัน เช่น ใช้สีแดงในรอบแรก และใช้สีเทาในรอบที่สอง จะทำให้ตรวจสอบได้ง่าย ด้วยการขูดออกดูชั้นของสี.
บ้านและสวน
